Sonja Bakker is stout geweest. Ze heeft haar zakken gevuld hebben met plagiaatinkomsten. Heel lijnend Nederland reageerde boos en Sonja staakte direct al haar werkzaamheden. Toch is zij geen lonesome copycat dus de kans is groot dat na haar publieke val, een aantal culinaire schrijvers met samengeknepen billen hun eigen publicaties aan het checken zijn. Anderen zullen misschien nog snel even wat slecht geweten naar een schaduwrijke plek van het geheugen verplaatsten, denk ik. We weten immers allemaal al sinds de middelbare school dat je voor overschrijven straf krijgt.
Wat Sonja heeft gedaan, het copy-pasten van recepten en net doen of het werkje van jouw eigen hand is, is niet nieuw. Ik heb zelf al wel twintig jaar een hand-out van Ramon Beuk in mijn receptenklapper zitten. Van hem gekregen tijdens een kookworkshop. Zijn recept voor een broodje zalmtartaar met garnalenmayonaise is een hit in de Vinologische keuken. Een tijd geleden vond ik dit recept echter ook op de digitale Telegraaf. Was getekend; Simon Boot. Titel, ingrediëntenlijst en bereidingswijze waren identiek. Verwarrend! Wie is het culinaire brein achter dit fantastische broodje?
Omdat ik tijdens mijn receptenjachten wel vaker een déjà vu heb gehad, ben ik er na het Sonja Bakker incident extra op gaan letten en heb zomaar een voorbeeld bewaard. Tijdschriften, internet, het maakt niet uit om welk mediatype het gaat. Het zijn niet zozeer de foto’s maar wel met de teksten die opvallen. Copy Titel Paste Ingrediëntenlijst Twist Bereidingswijze Tweak. Schrijf je eigen intro erbij en je doet niets illegaals, weet iedereen. Maar wordt er nog wel echt gekookt en gebakken? Geproefd, gegeten en dan pas geschreven?
Succes en nonchalance blijken soms hand in hand te gaan. Sonja zegt dat haar medewerkers de fout in zijn gegaan met het kopiëren van een Allerhande recept maar zij verzaakte zelf om de boel te controleren. Zie hier eenzelfde voorbeeld van het recept Poké bowl met zalm van (opnieuw) Allerhande en de succesvolle blogsters ChicksLoveFood. De recepten lijken identiek maar verschillen op een paar kleine details. Allerhande schrijft bijvoorbeeld in het recept voor dat we een halve rode peper moeten gebruiken. De Chicks vinden van niet en gebruiken in plaats daarvan liever een mango. Bovendien voegen ze een topping van sriracha met mayonaise toe. Omdat het recept van de dames gesponsord is door Go-Tan, wordt de lezer aangeraden om dit merk te gebruiken. Tot zover kan ik er nog allemaal wel mee leven. Maar dan ontdek ik een fout in de tekst van de bereidingswijze van ChicksLoveFood. Waarschijnlijk in de copy-paste haast zijn de dames vergeten om de gehele zin over de rode peper weg te halen. Ik kom halverwege hun recept tegen dat ik het “vruchtvlees fijn moet snijden”. Welk vruchtvlees? Ook moet ik “de peper met de zalm mengen”. Welke peper? De complete tekst is verder woord voor woord hetzelfde als die in het Allerhande recept. Slechts de laatste twee zinnen over de sriracha met mayonaise is zelf geschreven.
Hier wordt officieel geen plagiaat gepleegd maar het is op zijn minst behoorlijk slordig van … ja, van wie eigenlijk? Van de Chicks zelf of, net als bij Sonja Bakker, van één van hun medewerkers?
ChicksLoveFood houden van Chili sin Carne. Het programma Koffietijd ook, om nog maar een voorbeeld te noemen.
Is er nog wel een schrijvende chef of een kokende schrijver die zelf iets origineels creëert? Een nieuwe pasta Bolognese of Caesar salade bedenken is niet niks en copy right is een weerbarstig fenomeen in receptenland. Maar culinaire roem en glans kan ook zitten in het ècht personaliseren van een bestaand recept. Je drukt er een stempel op zo groot dat er toch een ander, een ‘nieuw’, recept ontstaat. Zoals bijvoorbeeld Ottolenghi deed met de klassieker cacio e pepe. Door het gerecht te doordrenken met za’atar werd het iets totaal anders en een groot succes. Als je hier mensen mee aan het koken krijgt dan is dat alleen maar een goede zaak vind ik. Waar ik me dan druk om maak? Om het roemloos kopiëren en plakken en vervolgens andermans creaties te publiceren onder eigen naam. Vooral BN’ers moeten weten dat ‘Sonja Bakkeren’ niet de manier is om ergens de mooie sier, en centen, mee te maken.
Ondertussen, met of zonder roem en glans, deel ik met jullie mijn broodje ‘KaatPlagiaat’ (dit is de term die vooral echtgenoot Brand erg grappig vindt). Het is een weergaloos recept. Van Ramon Beuk. Of van Simon Boot. Whoever. Ik heb het recept overgenomen en een beetje aangepast (omdat ik altijd denk het beter te weten). Licht gegaarde zalmtartaar met onder andere sojasaus en verse gember, een topping van Hollandse garnalenmayonaise en on the side (erop of eronder mag ook) een salade van rucola met mango. Geen zin in brood? Dan kook je wat parelcouscous met broccoli in kruidenbouillon erbij.
Wijntip: chardonnay
Een tropische chardonnay uit de ‘nieuwe wereld’ is de beste keuze bij dit succesnummer.
Dit originele broodje zalmtartaar met garnalenmayonaise is niet te versmaden met een Chardonnay uit de 'nieuwe wereld' Verwarm de oven op 160 graden. Haal de zalm op tijd uit de ijskast zodat deze bijna op kamertemperatuur is. Verhit een pan met een scheut olijfolie en fruit de gesnipperde ui en knoflook. Blus af met de witte wijn en laat het vocht inkoken tot de helft. Haal de pan van het vuur en laat wat afkoelen. Pureer het uien-knoflookmengsel, de room, garnalen en mayonaise met de staafmixer. Het moet een glad mengsel worden. Breng het op smaak met zout en peper. Zet apart. Snijd de verse zalm in blokjes. Meng de gember, olijfolie, sushi azijn en sojasaus tot een dressing. Schep de helft door de zalm en houd de rest apart. Schil de mango en snijd het vruchtvlees in blokjes. Meng de mango met de rucola en de overige dressing. Snijd het Turkse brood in repen. Verdeel het zalmmengsel over het brood en leg deze op een bakplaat. Verwarm 3 minuten in de oven. Het is niet de bedoeling dat de zalm helemaal gaart. De structuur en de smaak zijn extra bijzonder wanneer de zalmblokjes van binnen nog wat rauw zijn. Serveer stukjes brood met zalmtartaar op ieder bord. Leg er wat mango-rucola salade naast en garneer de zalmbroodjes met de garnalenmayonaise. Het is mij onduidelijk of dit recept van Ramon Beuk of Simon Boot van de Telegraaf is. Eigenlijk maakt het me nu niets meer uit. Het is bijzonder smakelijk en heel origineel. Met Chardonnay.Broodje zalmtartaar met garnalenmayonaise en mangosalade
Ingredients
Instructions
Notes
No Comments